მეთერთმეტე კლასი

შემაჯამებელი სამუშაო №3
მეთერთმეტე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი:--------------------------------------

         წინამდებარე შემაჯამებელი შედგება  21 კითხვისგან. პირველიდან მეთორმეტე ტესტის ჩათვლით  თითოეული ფასდება 0.5 ქულით;  მეცამეტედან მეთხუთმეტე შეკითხვის ჩათვლით - 2 ქულით; მეთექვსმეტედან მეოცე კითხვის ჩათვლით -1 ქულით, ხოლო  21-ე შეკითხვა მოითხოვს მსჯელობას და ფასდება 5 ქულით.  მაქსიმალური ქულაა  22.  გისურვებთ წარმატებას!
__________________________________________________________________
1.  რა არის ,,სიფრო“?-,,ჩქარა მოიტანეს სიფროები“.
      ა. ყანწი;    ბ. სიტკბო;    გ. სიროფი;    დ. ტაბლა,სუფრა.
2.  მოხევეთა ჩვეულების თანახმად,  ვის ევალებოდა პატარძლის დაცვა ქმრის  აგრესიისგან?
      ა. მამამთილს;   ბ. თემის უხუცესს;    გ. ხევისბერს;   დ. ხელისმომკიდეს.
3. რა მიზნით წავიდა ონისე გუგუასა და ძიძიას ქორწილში მაშინ, როცა გათენება უკვე მოახლოებული იყო?
   ა. ძიძიას სანახავად;  ბ. ღვინოში რომ ჩაეკლა თავისი დარდი;
   გ. გოჩასთვის რომ აერიდებინა თავი; 
  დ. გრჩნობა რომ დაემორჩილებინა,განსაცდელთან შეხვედრით საკუთარ თავზე  გაემარჯვა.
4. ვის გულისხმობს მწერალი ,,სწორებში“?-,,პატარძალიც სწორებმა წაიყვანეს.“
     ა. ქალებს,დედაკაცებს;   ბ. მაყრებს;   გ. მოყვრებს;   დ. მეჯვარეებს.
5. რისი მიმანიშნებელი იყო გოჩას მიერ ,,დროშის თავის“ შერხევა და ზარების აწკრიალება?
     ა. ომის დაწყების;   ბ. სამების დღეობის;   გ. დამწყალობების;  დ. წირვის დაწყების.
6. რა არის ,,ჭაჭი“?-,,ჭაჭმა ბანდული გაგლიჯა და ფეხიც გამიჭრა“.
       ა. ჭაჭა;    ბ. ჭრაქი;    გ. ფეხსაცმლის თასმა;    დ. კლდის ნატეხი ქვა.
7. როგორ ეპყრობოდა ნუგზარ ერისთავი მთიულებს?
        ა. მედიდურად,სალმის ღირსად ძლივს ხდიდა;
        ბ. მრისხანებითა და ენით აუღწერელი სისასტიკით;
        გ. პატივისცემითა და მრისხანებით.
8. ვინ იყო თრუსოს ხეობაში  შეკრებილი შეიარაებული  ხალხი?
      ა. ოსები;   ბ. მთიულები;   გ. მოხევეები;   დ. გუდამაყრელები.
9.  ვინ იყო სამი სავარაუდო მოღალატიდან ერთ-ერთი,რომლის შეხედვაც განსაკუთრებით გულს უხუთავდა მოხევეებს?
    ა. ოსი ბეჩირი;   ბ. მთიული მწყემსი;   გ. ოსი თაფსირუყო;   დ. მოხევე გუგუა.
10.  რას ნანობდა შებორკილი გუგუა?
       ა. ონისე რომ ხელისმომკიდედ  აირჩია;     ბ. ამქვეყნად რომ გაჩნდა;
       გ. ძიძია რომ ცოლად მოიყვანა; 
      დ. მოღალატის სახელით რომ მიდიოდა ამ ქვეყნიდან და ვერც ონისეს დაუბნელებდა მზეს.
11.  რას მოითხოვდა გუგუა თემისაგან?
    ა. პატიებას;   ბ. სიკვდილით დასჯას;   გ.ონისეს დასჯას;   დ. თემიდან მოკვეთას
12.  რა ბედი ეწია ძიძიას?
        ა. გაასამართლეს და თემიდან მოკვეთეს;    ბ. თუშეთში გადაიხვეწა;
        გ. იმ ღამის შემდეგ,რაც ონისეს გაშორდა, აღარავის უნახავს;     დ. თემმა ჩააქვავა.
13. მის მაგივრად სხვა დედაკაცებმა,-ყოველთვის  სხვის მაგივრად მოპასუხეთ,ყაყანი დაიწყეს; ძიძიას ნაცვლად ქალების პასუხით დაკმაყოფილებული მღვდელი შეუდგა მეშვიდე საიდუმლოს აღსრულებას.
     1) რაზე მიგვანიშნებს ავტორი ამ ფრაგმენტში?----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
      2) რა წმინდა რიტუალს ასრულებს მღვდელი?----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14. ,,სადაც ამხანაგები დამილიეს,მეც იქ უნდა ჩავეკაფვინო.“
       1) გადმოეცით,რას ნიშნავს პერსონაჟის ნათქვამი!--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
       2) ონისეს რა თვისება ჩანს მისსავე სიტყვებში?----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15. ,,გუგუაი ბალღია... და სოფელი კი ჭრელი... კაცის ენას რაი არ შეუძლიან. დაარიგოდე ეს ბალღი, ცხოთა  ენას  ნუ  მიჰყვების, ქვეყანაზედ მტერი არ დაილევის.“
     1) როგორ გესმით სიტყვები: ,,სოფელი ჭრელია“?-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     2) გადმოეცით ხაზგასმული ფრაზის აზრი!------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. რომელი ფრაზა წარმოსთქვა ონისემ ანგარიშმიუცემლად და გარეგანი სიმტკიცით?---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17. ონისემ იცრუა.მამა შვილს სიცრუეს მიუხვდა. ხევისბრის თქმით, ონისეს ,,ცხო  რაიმე აქვს გულში“.  მაგრამ, ამასთანავე, გოჩა არ ცდილობს იმ ,,ცხო რამის“ დაზუსტებას: ,,არ ვიცი და არცა გკითხამ“,-ეუბნება იგი ონისეს. რატომ იქცევა ხევისბერი ასე?------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18. გამიჯნურებულმა ონისემ არაერთხელ სცადა გრძნობების მოთოკვა, მაგრამ ამაოდ.როდის გაუფერულდა საბოლოოდ ეს გრძნობა?--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19. ხევისბერი გრძნობს,რომ გუგუა არ არის დამნაშავე, მაგრამ, რადგან თემი და მისი საქმე ყველაფერს აღემატება, იძულებულია გაითვალისწინოს მსაჯულთა სიტყვა; თუმცა, როდესაც თემმა ონისე უდანაშაულოდ მიიჩნია, ხევისბერმა ამას ანგარიში აღარ გაუწია და თვითონ გამოუტანა შვილს სასიკვდილო განაჩენი. როგორ ფიქრობთ, რატომ მოიქცა იგი ასე?--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
20. რა განაპირობებს იმას, რომ ნაწარმოების ყველა მთავარი პერსონაჟი თემის ტრადიციას  არღვევს? კიცხავს თუ არა მათ მწერალი?---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
21.  ,,კაცი ტანჯვისათვის არის გაჩენილი,“- ამბობს ხევისბერი გოჩა. მსჯელობით დაასაბუთეთ ან უარყავით  აღნიშნული  ფრაზა.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

მეთერთმეტე კლასი

                     შემაჯამებელი სამუშაო
მეთერთმეტე კლასი                             მოსწავლის სახელი და გვარი:
                                             _____________________________________

      წინამდებარე დავალება შედგება 14 კითხვისგან.პირველი ორი დავალება ტესტურია და თითეული ფასდება 0.5 ქულით; მესამედან მეცამეტე   დავალების ჩათვლით ყველა კითხვა ერთქულიანია; მეთოთხმეტე დავალება მოითხოვს მსჯელობასა და აზრის დასაბუთებას არგუმენტებით.იგი ფასდება 4 ქულით. შემაჯამებელი დავალების მაქსიმალური ქულაა  16.

1. ბათუს რა სულიერ მდგომარეობას გამოხატავს  სიტყვები: ,,და, რომ კრინტიც არ დაუძრავს, იქვე უხმოდ ჩაიკეცა"?
      ა)  შიშს.       ბ)  სინანულს.      გ)  ელდისგან თავზარდაცემას.     დ)  სევდას.
2.  რომელი რელიგიის აღმსარებელია ჰაჯი-უსუბი?
      ა) ქრისტიანულის.   ბ) მაჰმადიანურის.   გ) წარმართულის.   დ) მაზდეანურის.
3. თქვენი აზრით, რატომ არის იმედი ,,ცის ნიჭი", ხოლო ეჭვი - ,,ჯოჯოხეთის მოგზავნილი"? (,,ჭაღარა").________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4.  სად იპოვნა ლირიკულმა გმირმა თავისი ,,სამად დაშლილი" სიყვარული? როგორ ფიქრობთ, რას  შეიძლება გამოხატავდეს ეს სამეული? (,,სულიკო").________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. როგორ გესმით ფრაზა: ,,მაგრამ  ზოგჯერ ჩუმ ტანჯვაშიც არის დიდი ნეტარება"? (,,რაც არ იწვის, არ ანათებს").________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. აკაკის აზრით, რა ვერ დააბრკოლებს პოეტს,რომ გრძნობები ქაღალდზე გადაიტანოს? (,,რაც არ იწვის, არ ანათებს'').________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. ბათუს აზრით, გამარჯვებისათვის გარდა გამბედაობისა, კიდევ რა იყო საჭირო?________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. როგორ მოექცა ბათუ იძულებით  ნამუსაყრილ ცოლს?________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. საიდან ჩანს, რომ საფარ-ბეგი მშვენივრად შეირგებდა ამ ცოდვას,თუკი ეს ცოდვა  დაფარული დარჩებოდა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. მიუხედავად იმისა, რომ  ბათუ ამას ვერ  შეამოწმებდა, საფარ-ბეგი მართლა მივიდა  თავის გამზრდელთან (ზია-ხანუმი არც კი გახსენებია) და მკერდი სასიკვდილოდ  მიუშვირა. რაზე მეტყველებს ეს ფაქტი?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. მართალია საფარ-ბეგმა მომაკვდინებელი ცოდვა  ჩაიდინა, მაგრამ შეიძლება თუ არა ითქვას, რომ  ჰაჯი-უსუბის ამაგს მისთვის უკვალოდ არ ჩაუვლია?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. როგორ გამოისყიდა ჰაჯი-უსუბმა აღზრდილის ცოდვა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13.  ,,წადი ჩემგან შენდობილი," - ეუბნება ბათუ საფარ-ბეგს. თქვენი აზრით,მართლა შეუნდო მან ძიძიშვილს? რას უფრო მეტი ვაჟკაცობა სჭირდება, შენდობას თუ  დაუცველი შეურაცხმყოფელის დასჯას?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14.  პოემაში ორი აზრია გამოთქმული:
        1).    ,,...მაგრამ მარტო წვრთნა რას უზამს, თუ ბუნებამც არ უშველა''
                                                       და 
       2).    ,,...სასიკვდილო მე ვარ მხოლოდ, რომ კაცად ვერ გამიზრდიხარ''.

შეაფასეთ ორივე მათგანი,  იმსჯელეთ რა უფრო ძლიერია: ბუნება თუ  აღზრდა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

XI კლასი

                                      შემაჯამებელი სამუშაო
მეთერთმეტე კლასი.                             მოსწავლის სახელი და გვარი:
                                             _______________________________________
                                                     
     წინამდებარე დავალება შედგება 17 კითხვისგან.პირველი ოთხი დავალება ტესტურია და თითეული ფასდება 0.5 ქულით;მეხუთედან მეთხუთმეტე დავალების ჩათვლით ყველა კითხვა ერთქულიანია;მეთექვსმეტე და მეჩვიდმეტე დავალებები მოითხოვს მსჯელობას და საკუთარი აზრის დასაბუთებას,ამიტომ ეს დავალებები ოთხ-ოთხ ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა  21.

1. რის შესახებ ამბობს ოთარაანთ ქვრივი: ,,...თვალთმაქცობაა, სხვა არაფერი... ნუგეშია,კაცს გულს მოჰფხანს"?
    ა) ფულის.     ბ) ფიცის.       გ) წყევლის.     დ) ტკბილი სიტყვის.
2. რა ერქვა მეორე ქისას,რომელშიაც ოთარაანთ ქვრივი ინახავდა ფულს ვენახის სამუშაოსთვის?
    ა) საჭირნახულო.   ბ) შიოს მარანი.   გ) ბარაქალა ქისა.    დ) საჯანაბო.
3. რა არის წუთისოფელი ოთარაანთ ქვრივის აზრით?
          ა)   ცოდვა-მადლის ჭიდილი.          გ)    აგორებული ქვა.
          ბ)   მზაკვართა საუფლო.                 დ)   გამუდმებული გამოცდა.
4. რას აღნიშნავს მეტაფორა: ,,ჩატეხილი ხიდი"?
  ა) თაობათა შორის ბრძოლას.                  გ) ომით დაქცეულ ქვეყანას.
  ბ) წოდებათა შორის უთანასწორობას.    დ) დიდ მატერიალურ გასაჭირს.
5. რატომ უფრთხილდებოდა ოთარაანთ ქვრივი გარდაცვლილი ქმრის დანატოვარ იარაღს?________________________________________________________________________________________________________________________________
6. რას თვლიდა ოთარაანთ ქვრივი მარტოობის დაძლევის  გზად?________________________________________________________________
7. გიორგის მოჯამაგირედ დადგომის ნამდვილ მიზეზში გასარკვევად ვერც არჩილის განათლება აღმოჩნდა საკმარისი და ვერც კესოს ბუნებრივი ქალური ალღო. რით ახსნით ამ ფაქტს?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. რომელმა პერსონაჟმა თქვა შემდეგი სიტყვები: ,,შენ რომ ცუდკაცობდე, კაიკაცობაზედ სხვას მაინც ნუ გალანძღავ".________________________________________________________________
9. რატომ უფრთხილდებოდა და ესათუთებოდა  გიორგი ახალგაშენებულ  ბაღს?________________________________________________________________________________________________________________________________
10. საერთო მწუხარებისა და დაბნეულობის ჟამს ერთადერთს ვის გაახსენდა ოთარაანთ ქვრივი?________________________________________________________________
11. და-ძმისთვის მომაკვდავი გიორგის სიტყვები მოულოდნელი აღმოჩნდა. ეუცხოვა თუ არა დედას შვილის განდობა? რატომ?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა არის, არჩილის აზრით,თავადაზნაურობასა და გლეხებს შორის არსებული გაუცხოების მიზეზი?________________________________________________________________________________________________________________________________
13. სოფლის გლეხკაცობა და სოსია მეწისქვილე  ერთ სოციალურ ფენას განეკუთვნებიან. მაშ, რატომ ვერ იგებს სოფელი სოსიას სატკივარს? (ოთარაანთ ქვრივის ცხედრის დატირების ეპიზოდის მიხედვით.)________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. როგორ გესმით გამოთქმა: ,,მაგისთანა პური მარტო იმათს თონეშიღა ჰცხვება"?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. რა სოციალური პრობლემის მოგვარება იქადაგა ილია ჭავჭავაძემ  მოთხრობაში  ,,ოთარაანთ ქვრივი"?________________________________________________________________________________________________________________________________
16. როგორი დედაა ოთარაანთ ქვრივი? იმსჯელეთ და თქვენი აზრი დაასაბუთეთ.____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. ოთარაანთ ქვრივის ცხედართან ტირილისას მეწისქვილეს ცუდად ექცევიან. იმსახურებს თუ არა სოსია მეწისქვილე სასტიკ მოპყრობას? (იმსჯელეთ და თქვენი აზრი დაასაბუთეთ).____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

მეშვიდე

                     შემაჯამებელი სამუშაო
მეშვიდე კლასი                                 მოსწავლის სახელი და გვარი:
                                        _______________________________________

       წინამდებარე დავალება შედგება 9 კითხვისგან. პირველიდან მერვე  დავალების ჩათვლით ყველა კითხვა ერთქულიანია,ხოლო მეცხრე დავალება მოითხოვს შეცდომების აღმოჩენას,მათ გასწორებას და ტექსტის ისე გადაწერას,ამიტომ ეს დავალება  შვიდ ქულიანია. მაქსიმალური ქულაა 15.

1. როდის გადაწყვიტა რუსეთის ბოლშევიკურმა მთავრობამ დამოუკიდებელი საქართველოს დაპყრობა ?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. ვინ იყო მარო მაყაშვილი??________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. რატომ ყნოსავენ მიუსაფარი ბავშვები წებოს??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. როგორ აღწერს მიუსაფარი ბიჭი წებოთი მოგვრილ  ,,კაიფს"? რომელი ცხოველები ელანდება  წებოთი გაბრუებულს? სად,დედამიწის რომელ კუთხეში არიან ეს ცხოველები გავრცელებული??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. რა გახდა ბიჭის ოჯახიდან წამოსვლის მიზეზი??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. მთავარ გმირს თავისი წარსულიდან ერთი ყველაზე უსიამოვნო ეპიზოდი ახსენდება, რა ეპიზოდია ეს? რამდენად სწორად მიაჩნია თავისი საქციელი??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. ,,ხო ვიცი, რომ ამქვეყნად ცუდი და ბოროტი ხალხი  უფრო  მეტია, ვიდრე  კარგი"... წერია ტექსტში. როგორ ფიქრობთ, რამდენად სამართლიანია ბიჭი ადამიანების შეფასებაში??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. თბილისში დაბრუნების შემდეგ მთავარი გმირი ისევ წებოს ყიდულობს. თქვენი აზრით, ეს ყველაზე კარგი გამოსავალია მისთვის? თქვენ რას ურჩევდით მთავარ გმირს??________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9.  გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული შეცდომები და ისე გადაიწერეთ ტექსტი:
       ინკები დაახლოვებით 1200 წლის წინ  გამოსჩნდნენ. მითის თანახმათ, პირველი ინკი, მანკო კაპაკი, სიცოცხლესთან ერთად ღვთაება მზემ გამოგზავნა დედამიწაზე, ტიტიკაკას მახლობლათ, რათა ყველა ადამიანი მზის თაყვანისმცემელად მოექცია. ამ ლეგენდას ამოკითხვა  დღესაც რამოდენიმე წყაროშია შესაძლებელი. სავარაუდოა,რომ ინკები ტიაჰაუკაკას  ტომებისგან წამოვიდნენ. შემდეგ კი  გაძლიერებულმა იმპერიამ  სხვა და სხვა ტომის დამონება შესძლო და მათი ცოდნა და ოსტატობა კიდევ უფრო  დახვეწა და გაუმჯობესა. ინკები ცნობილნი არიან თავისი კოლოსალური ნაგებობებით. მათმა ააგეს  საქსემანის ტაძარი  და ციხესიმაგრე, რომელიც პლატოდან ქალაქ კუსკოს გადმოცქერის. მიწისძვრებმა ვერცერთი შენობა  დააზიანა.  კუსკოში დღესაც  მყარად დგას ოსტატურად, მშვენიერი ქვებით ნაგები კედლები.?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

მეექვსე კლასი

                           შემაჯამებელი სამუშაო
მეექვსე კლასი                                 მოსწავლის სახელი და გვარი:
                                          _______________________________________

     წინამდებარე დავალება შედგება 14 კითხვისგან.პირველიდან  მეთერთმეტე დავალების ჩათვლით ყველა კითხვა  ერთ  ქულიანია; მეთორმეტე და მეცამეტე დავალებები ორ-ორ ქულიანია. მეთოთხმეტე დავალება კი - 5 ქულიანი.  მაქსიმალური ქულაა  20.

1. თქვენი აზრით, რა არის ვაჟკაცობა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. როგორ მიენიჭა კოპალას დიდი ძალა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. რა ხერხს მიმართეს დევებმა კოპალას დასამარცხებლად?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. მიუწერეთ განმარტებები:
 მარგილი -                                        ბუკაკა-                                            ზოდი-                        
5. როგორ მოევლინა ქვეყანას ეთერი?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. რა აჩუქა სიყვარულის ნიშნად  აბესალომმა ეთერს?________________________________________________________________________
7. თქვენი აზრით, რამ აიძულა მურმანი ეშმაკისთვის მიეყიდა სული?________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8.  რამდენად გამართლებულია აბესალომის მიერ ავადმყოფი ეთერის მიტოვება?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. როგორ იღუპება აბესალომი? ეთერი? მურმანი?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. მარეხი,მეფის ასული, თავისი ფეხით მიდის ეთერთან და ძმის ნახვას სთხოვს. როგორ ფიქრობთ, რატომ აკეთებს ამას? მარეხის რა თვისებები ჩანს ტექსტში?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. რა გეჩვენებათ ამ ნაწარმოებში დამაჯერებლად და დაუჯერებლად?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. გაარკვიეთ რომელ ბრუნვაშია ხაზგასმული არსებითი სახელები.
     1) აბანოს გვერდით ერთი მიყრუებული სახლი იდგა. ______________________
     2) ჩვენი სახლის ახლოს  აბანოს აშენებენ.   ______________________
     3) ბავშვები პატარა რუს ნაპირას თევზაობენ.  ______________________
     4) რწყილი და ჭიანჭველა მიადგნენ ერთ რუს.  ______________________
13. აბრუნეთ თქვენი ან  რომელიმე თქვენი თანაკლასელის  ჯერ  სახელი და გვარი, ხოლო შემდეგ გვარი და სახელი ერთად.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. გადაიწერეთ მაგალითები.ფუძეკვეცად სახელებს გაუსვით ერთი ხაზი ქვეშ, კუმშვად-კვეცადებს ორი ხაზი, ბრუნვისა და რიცხვის ნიშნები გამოყავით დეფისით:
   1)  მოყვარეს პირში უძრახე, მტერს პირს უკანაო.
   2) პეპლები აფრთხიალდნენ ყვავილებზე.
   3) მზემ ფანჯარას სხივი სტყორცნა.
   4) დიასახლისმა გააღო ოთახის ფანჯრები.
   5) ასე მიდიოდა ქვეყნად ცხოვრება.
   6) მას ბანი მისცეს მოძმე ქარხნებმა.
   7) სიმღერა ისმოდა  ყოველი მხრიდან.
   8) ხორბალს ტომრებით აგროვებდნენ.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

მეექვსე კლასი

                                  შემაჯამებელი სამუშაო
                                          მეექვსე კლასი

მოსწავლის სახელი და გვარი:       ____________________________________________

       ეს შემაჯამებელი სამუშაო შედგება 15 დავალებისგან.პირველი ექვსი დავალება ტესტურია და თითო ფასდება 0.5 ქულით;  მეშვიდე კითხვიდან მეთოთხმეტე კითხვის ჩათვლით ყველა კითხვა  1 ქულით ფასდება, ხოლო ბოლო, მეთხუთმეტე  დავალება - 4 ქულით.  მაქსიმალური ქულაა 15.
1.   როგორ ფიქრობთ,რას განასახიერებს ჯადოსნური ყვავილქოლგა?
      ა) სიკეთესა და სილამაზეს.               ბ)  წვიმისგან თავდაცვის საშუალებას.
      გ) ჯადოსნობას, რომლის საშუალებითაც ადამიანს ყოველი სურვილის ასრულება შეუძლია.
2.   რომელი მათგანია მიცემით ბრუნვაში?
    ა) ბავშვივით;  ბ) ბავშვისგან;   გ) ბავშვითურთ;  დ) ბავშვთან.
3.  რომელი არ არის მიცემითი ბრუნვის თანდებული?
    ა)   -თან;         ბ)   -ზე;         გ)   -დან;           დ)   -ში.
4.  ჩამოთვლილთაგან რომელია მცდარი ფორმა?
    ა)  სახლსა თუ ეზოში.                       გ)  ხისგან გაკეთებული ჯამი.
    ბ)  სახლისგან მოშორებით.              დ)  სოფელსა და ქალაქში.
5.  რომელ ბრუნვებს არ დაერთვის თანდებული?
     ა)  სახელობითსა  და მოთხრობითს.
     ბ  მოთხრობითსა და მიცემითს.
     გ)  მოთხრობითსა და წოდებითს.
     დ) ნათესაობითსა და წოდებითს.
6.  რომელი ბრუნვების თანდებულია  -ვით?
     ა)  სახელობითისა და ნათესაობითის.     გ) მიცემითისა და მოთხრობითის.
     ბ)  სახელობითისა და ვითარებითის.      დ) სახელობითისა და მიცემითის.
7.  როგორ შეიცვალა წვიმის მოყვარული კაცი  დავთარში ჩანაწერების გაკეთების შემდეგ?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. როგორ შეცვალეს ყვავილებმა ქალაქის ცხოვრება? როგორები გახდნენ მოქალაქეები?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9. რატომ აუშარდა ვეზირი მშრომელ კაცს?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. როგორ დასაჯა მეფემ ვეზირი ,,სიცრუისათვის" პირველ შემთხვევაში?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. რატომ არ გაატანა ზღვათა ხელმწიფემ თავისი ქალიშვილი მეფეს ?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. რა თვისებები აქვთ საერთო მეფესა და მის ვეზირს?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
13. თქვენი აზრით, რატომ არ იცოდა მეფემ სიტყვების მნიშვნელობა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14.  ,,წადი, წადი  აქედან...შე  ცუდო, შენაო!"- მეფემ  სხვა  სიტყვა არ იცის, და ამიტომ უწოდებს თავის ვეზირს ცუდს. მას რომ უფრო მდიდარი სიტყვათა მარაგი  ჰქონოდა, რა სიტყვებით მიმართავდა თავის ვეზირს?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15.  ,,სიტყვას კი რა არ შეუძლია!...  ადამიანთა  გაბედნიერება, ნუგეში,  ალერსი, სიყვარული, გამხნევება, მთათა  დანგრევა და  ქალაქების აშენებაც შეუძლია!" - წერს მწერალი. ეთანხმებით მას? რატომ? დაასაბუთეთ თქვენი  აზრი (შეგიძლიათ  მოიყვანოთ მაგალითები).______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

შემაჯამებელი სამუშაო

მეხუთე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი:-------------------------------------------------

      ეს შემაჯამებელი სამუშაო შედგება 18 დავალებისგან.პირველიდან მეთერთმეტე დავალების ჩათვლით თითეული დავალება 0.5 ქულით ფასდება; მეთორმეტე დავალება  2 ქულით; მეცამეტე,მეთოთხმეტე და მეთხუთმეტე დავალებები (თითოეული)- 2.5 ქულიანია; მეთექვსმეტე დავალება - 4 ქულა; მეჩვიდმეტე და მეთვრამეტე დავალებები  -  სამ-სამი ქულა. მაქსიმალური ქულაა 25.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. რომელი არ არის ცოტას ანტონიმი?
       ა)   უამრავი;          ბ)   ურიცხვი;           გ)   უთვალავი;          დ)   უმნიშვნელო.
2. რომელია არასწორი შესიტყვება?
       ა)  წიგნი დახურა;    ბ) კარი დახურა;    გ)  თვალი დახურა;     დ)  ფანჯარა დახურა.
3. რომელ სიტყვას დაესმის კითხვა - რა?
      ა)   ბიძაშვილი;        ბ)   კატა;        გ)    მკერავი;           დ)    ფოტოგრაფი.
4. მიცემითი ბრუნვის რომელი  ფორმაა არასწორი?
     ა)   თბილის;       ბ)   მცხეთას;     გ)   ბოლნისს;     დ)   მანგლისს.
5. მრავლობითი როცხვის რომელი ფორმაა არასწორი?
     ა)    ხეები;      ბ)    კლდეები;       გ)   თმები;      დ)   საქმეები.
6.  რომელი სიტყვა წერია არასწორად?
     ა)    ბალახები;        ბ)   მეგობარები;        გ)    ქვეყნები;         დ)   ღრუბლები.
7.  რომელ წინადადებაშია საკუთარი სახელი გამოყენებული არასწორი ფორმით?
      ა)    თამარმა თავი გამოიჩინა;             ბ)    თამაზიმ ყველას აჯობა;
8.  ქართულში არის     ა) რვა ბრუნვა;   ბ) ხუთი ბრუნვა;   გ)  შვიდი ბრუნვა;  დ) ექვსი ბრუნვა.
9.   ნიკომ ყინულზე პატარა ციგით  ბევრი ისრიალა. - მოცემულ წინადადებაში ხაზგასმული სიტყვა:         ა) ნათესაობით ბრუნვაშია;           ბ) მოქმედებით ბრუნვაშია;
                       გ) ვითარებით ბრუნვაშია;      დ) არც ერთი პასუხი არ არის სწორი.
10.  ჩამოთვლილთაგან  რომელია ფუძეთანხმოვნიანი სახელი?
          ა)   ნეკერჩხალზე;          ბ)   მუხად;          გ)   კოდალამ;          დ)    მზის.
11.   ჩამოთვლილთაგან  რომელია ფუძეხმოვნიანი სახელი?
      ა)    მტკვრის;           ბ)   ღრუბლად;         გ)   მდინარეს;          დ)    მინდორო.
12.  აღნიშნეთ,რომელ ბრუნვაშია წინადადებაში ხაზგასმული სიტყვები:
     1) თათართა შემოსევებმა ქვეყანა ძალიან დაასუსტა. --------------------------------------
     2) ფშვინვა დაიწყეს ყვავილთა და ბაღში ფოთოლთ  შრიალი. -------------------------------
     3) ამ ამბავთა გახსენებამ დარდი მოუმატა უფლისწულს. ------------------------------------
     4) დადიოდა მეფე სამეფოში და აგებდა ციხეთ, რათა შემოსეულ მტერს გამკლავებოდა.
                                             -------------------------------------------------------------
13. ფრჩხილებში მოცემული არსებითი სახელები ჩასვით წინადადებაში შესაბამისი ბრუნვის ფორმით:
     1)  უზარმაზარი (მინდორი) იქით აღარაფერი ჩანდა.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     2) (გოდორი) აწევაში მაინც მომეხმარე  დედაკაცო!
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     3) (ხოხობი) ყელივით ლამაზი ქალი გადმოდგა სერზედა.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     4)  (მაწონი) სავსე ქილა ხელიდან გაუვარდა მაგდანას.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     5) ბემბი (ირემი) ჯოგს მიუძღოდა წინ.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     6) (სანთელი) შუქზე ხალხი ერთმანეთს კარგად ვერ ხედავდა.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14. გაასწორეთ შეცდომები:
    1) გიორგიმ ზანტად დაიწყო ტანსაცმელის ჩაცმა. --------------------------------------------------
    2) ღამის სიბნელეში მგელის თვალები მოჩანდა. ---------------------------------------------------
    3) წვეთი ჩასრიალდა ფოთოლის მკერდზე. ---------------------------------------------------------
    4) ლევანი ლამაზი კალამის ჩუქებას შემპირდა. ----------------------------------------------------
    5) იასონი ყავარჯენით ხელში მიუყვებოდა ქუჩას.--------------------------------------------------
15. ქვემოთ მოცემულ ადამიანთა საკუთარ სახელთა მართლწერაში დაშვებულია შეცდომები. იპოვეთ ეს შეცდომები და გაასწორეთ:
   1) ეთერიმ სახტუნაო გაუშვა ხელიდან და ხეზე დაიწყო აცოცება.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
   2) რამაზიმ, თამაზიმ, გურამიმ და ნესტანიმ სკოლის ბიბლიოთეკაში გადაწყვიტეს გაწევრიანება.--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
  3) ბევრი უშალეს ნოდარის, მაგრამ არ დაიშალა  და მაინც წავიდა.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
  4) -ვაჟა, გელა, ნუგზარი, თამაზი! - იძახოდა ეზოდან ცირა.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
  5) გუშინ მეგობრებმა ოთარის  მიულოცეს დაბადების დღე.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. ტექსტში მოცემული რიცხვითი სახელების მართლწერისას დაშვებულია შეცდომები. იპოვეთ ეს შეცდომები და გაასწორეთ:
       ქრისტეფორე კოლუმბი მე-15-ე საუკუნის ბოლოსა და 16-ე საუკუნის დასაწყისში ცხოვრობდა. სწორედ მისი ინიციატივით გაემართა გემი ესპანეთისაკენ ათასოთხას  ოთხმოცდათოთხმეტი წლის სამ აგვისტოს. გემზე ოთხმოც და ათი ადამიანი იყო.  ისინი სამოც  და  თორმეტი  დღის განმავლობაში  ელოდნენ ხმელეთის გამოჩენას.  მათი მოგზაურობის  მხოლოდ  მე- 73-ე  დღეს  გამოჩნდა მიწა.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
17. მოცემულ ტექსტში, სადაც საჭიროა, არსებითი სახელის ნაცვლად ჩასვით ნაცვალსახელები - ის და იგი.
          ძველად ერთი მდიდარი გრაფი ცხოვრობდა. გრაფი თავნება და ჯიუტი იყო. ერთხელ  გრაფი  სამოგზაუროდ წავიდა თავის ქვეყანაში . გრაფი ერთი გლეხის სახლ-კარს მიადგა.  გრაფი ამ გლეხს შეევაჭრა: შენი  სახლი  მომყიდეო.  გლეხმა  როცა უარი უთხრა, გრაფი მოსამართლეებთან წავიდა  საჩივლელად. მოსამართლეებმა გრაფი გაამართლეს და საწყალი  გლეხის სახლ-კარი მას არგუნეს.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
18. გადმოეცით ტექსტის შინაარსი წარსულ დროში.
           შემოდგომაზე ისევ ღრუბლები ამოცურდება სამხრეთიდან, ისევ ამწვანდება მინდვრები, ისევ გამოაჭყეტენ თვალებს ნაგვიანევი ღიღილოები და მერე ზამთარი მოვა. მოვა ხვავიანი თოვლი,  სასიამოვნოდ რომ გადაპენტავს  ხოლმე დედამიწას, აგუზგუზდება ღუმელები და ზეცაში ასულ კვამლს აჰყვება თან: ,,ზამთარიაო, ზამთარიაო...“
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
 

შემაჯამებელი სამუშაო

                             
მეხუთე კლასი .                                     მოსწავლის სახელი და გვარი:
                                            _______________________________________

       წინამდებარე დავალების მაქსიმალური ქულაა 22. იგი შედგება 15 კითხვისგან.პირველი და მეორე დავალება ტესტურია და თითეული ფასდება 0.5 ქულით;მესამედან  მეთერთმეტე დავალების ჩათვლით ყველა კითხვა ერთქულიანია;  მეთორმეტე, მეცამეტე და მეთოთხმეტე დავალებები  ფასდება  ორ-ორი  ქულით. მეთხუთმეტე  დავალება  მოითხოვს სამი სხვადასხვა ეტაპის  შესრულებას, თითეული 2 ქულით ფასდება და მთლიანობაში 6 ქულიანია.

1.  რას  ნიშნავს   სიტყვა - სალარო?
          ა)  ჭურჭელს.         ბ)  საგანძურს.          გ)  მამულს.
2.  რომელია არასწორი ფორმა?
         ა)   მე-10.       ბ)  მე-60.      გ)   მე-200.       დ)   მე-22.
3.  რატომ  არ მიატოვა მყვარმა გუბე?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. რით აოცებდა უფლისწული მნახველებს?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. რატომ არ ასწავლა გამზრდელმა  კატამ  ლომს ხეზე ასვლა?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. ადამიანის  რა  თვისებაა,თქვენი აზრით, იგავ-არაკში ,,კატა და ლომი'' გაკიცხული?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. რას ნიშნავს სიტყვა - ნუნუა?________________________________________________________________________
8. როგორ  გესმით გამოთქმა - ,,ღვინო მოეკიდა''?________________________________________________________________________
9. რა მიზნით დადიოდა ფილოსოფოსი  სოფელ - სოფელ ?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. რატომ სცა თაყვანი ფილოსოფოსმა ვირს?________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. როდის შეიცვალა ღარიბის ცხოვრება?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
12. შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები:
              რიცხვითი სახელი არის__________ სიტყვა,რომელიც აღნიშნავს საგნის _______________ ,_______________ ან მთელის  _______________ . რიცხვითი სახელის კითხვებია: _______________  ,  _______________ ,  _______________ .
13. დააკავშირეთ სიტყვები  მნიშვნელობებთან:
                კათხა                                      უხეში ადამიანი
                შნო                                         სასმისი
               გულისთქმა                            მოსასხამი
               მანტია                                     ფიქრი
               ხეპრე                                       უნარი,მოხერხება
14. რიცხვები დაწერეთ სიტყვიერად და ისე გადაიწერეთ ტექსტი.
                 1121 წლის 12 აგვისტო, დიდგორის ბრძოლა.   400 000 თურქს დავით აღმაშენებელმა დაახვედრა 55-56  ათასი მეომარი: 40 000 ქართველი, 15 000 ყივჩაღი,  500 ოსი და 100 ჯვაროსანი.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. ყურადღებით წაიკითხეთ მოთხრობის ნაწყვეტი:
                 კლასში სიჩუმეა. ყველა ამოცანას ჩაჰკირკიტებს. ,,ერთმა გლეხმა გათიბა  ცხრა უღელი თივა, გაყიდა მესამედი, რამდენი ურემი თივა დარჩა გლეხს"?  იმეორებს გოგი  ამოცანას ტუჩებით და გულში ნატრობს: ,,ახ! ნეტა ახლა თივაში  კი  გამაგორა..."
                უცებ მზის სხივი ფანჯრიდან  მის რვეულზე ათამაშდა. ახლა კი მთლად დაავიწყდა  გოგის ამოცანა, კლასი, მასწავლებელი..."

         ა)  ამოწერეთ რიცხვითი სახელები.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
         ბ)  ამოირჩიეთ ტექსტიდან  ერთი არსებითი სახელი  და აბრუნეთ ორივე რიცხვში.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
            გ)  განაგრძეთ მოთხრობა. გამოიყენეთ რიცხვითი სახელები. თქვენს მიერ მოფიქრებულ მოთხრობას შეურჩიეთ სათაური.__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

შემაჯამებელი სამუშაო

                           
                                  მეხუთე კლასი
მოსწავლის სახელი და გვარი:
__________________________________________

1. რატომ ამბობდა გლეხი უარს თავისი სახლ-კარის  გაყიდვაზე?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2.  რა განაჩენი გამოიტანეს მოსამართლეებმა?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3.  როგორ იპოვა გლეხმა სამართალი?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4.  რამდენად გამართლებულად გეჩვენებათ გლეხის სურვილი  -  არ გაეყიდა თავისი სახლ-კარი? თქვენი აზრი დაასაბუთეთ.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5.  თქვენი აზრით, როგორ შეიცვლებოდა ამ ამბის შემდეგ ამ სამეფოში ცხოვრება?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6.  დაახასიათეთ მეფე ამ ზღაპრის მიხედვით.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7.  როგორ აღწერს მწერალი ყანჩის საცხოვრებელს?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8.  რა უკვირთ ყანჩასა და კაკაბს ერთმანეთის?
________________________________________________________________________
9.  რატომ ვერ იცნო დაბრუნებულმა ყანჩამ თავისი ძველი სამფლობელო? რა ეუცნაურა მას?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10.  რატომ მოსწონს კაკაბს ქვეყანაში მომხდარი ცვლილებები?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. დაახასიათეთ: